Informacje o muzeum

Muzeum Ziemi Chełmińskiej
tel. 56 686 16 41
Rynek 28,
86-200 Chełmno

Informacja Turystyczna
tel./fax (056) 686-21-04

Dyrektor: Adam Marek Jendryczka

Godziny pracy:

Poniedziałek - czynna informacja turystyczna
Wtorek - piątek - 8.00 - 16.00
Sobota - 8.00 - 16.00
Niedziela - 11.00 - 15.00

Informacje ogólne:

Placówka ta ma profil regionalno-historyczny. Gromadzi przede wszystkim przedmioty związane z terenem miasta i jego najbliższą okolicą. Każdy, kto przestąpi progi tego muzeum będzie miał możliwość zapoznania się z ciekawą historią miasta, oglądając dwie stałe wystawy: "Dzieje Chełmna" i "Dr Ludwik Rydygier - światowej sławy chirurg polski". Ekspozycje te zajmują 6 sal pierwszego piętra.
Początki miasta związane są z wczesnośredniowiecznym zespołem osadniczym w Kałdusie - wsi położonej w odl. 4 km na płd-zach. od Chełmna. Część znalezionych na tym stanowisku materiałów prezentujemy w pierwszej sali ekspozycyjnej. Są to przedmioty codziennego użytku i biżuteria, jakich używali mieszkańcy dawnego Chełmna. Od 1996 r. corocznie prowadzone są przez prof. W.Chudziaka z UMK w Toruniu badania wykopaliskowe, które przyczyniły się do sensacyjnych odkryć. Następny okres w dziejach miasta związany jest z przybyciem Krzyżaków na Ziemię Chełmińską i nadaniem miastu przywileju lokacyjnego 28 grudnia 1233 r. Najpiękniejszą salą wnętrz ratuszowych jest z pewnością Sala Sądowa. Zdobią ją alegoryczne malowidła na płótnie autorstwa Jana Roszkowkiego z 1743 r. tematycznie związane z wymiarem sprawiedliwości. Autor sięgnął do Biblii i przedstawił scenę Sądu Salomona, Sądu nad Zuzanną oraz nawiązał do historii Chełmna ukazując Portret założycieli miasta. Do Sali Sądowej przylega niewielka salka - dawniej Sala Tajnych Narad, w której można zapoznać się z dziejami Akademii Chełmińskiej 1386-1818. W dawnej gotyckiej Sali Letniej prezentowane są dzieje miasta od XVI do początków XX w. Na szczególną uwagę zasługują pamiątki związane z działalnością Walentego Fiałka - bibliofila, wydawcy książek, który położył ogromne zasługi dla sprawy polskiej w okresie zaboru. Szeroko prezentowane są dzieje chełmińskiego drukarstwa i rzemiosła, jak również słynnego Gimnazjum Chełmińskiego. Okres dwudziestolecia międzywojennego ilustrują fotografie z odzyskania niepodległości z 1920 r., prasa, dyplomy, sztandary oraz zbiór pamiątek związanych z garnizonem chełmińskim. W jego skład wchodziły: 8 Pułk Strzelców Konnych, 66 Kaszubski Pułk Piechoty im. Marszałka Piłsudskiego i Korpus Kadetów Nr 2. Ekspozycję "Dzieje Chełmna" kończą zagadnienia dotyczące II wojny światowej, okupacji, martyrologii i wyzwolenia miasta w 1945 r.
Drugą ekspozycją stałą w ratuszu jest wystawa biograficzna "Dr Ludwik Rydygier - światowej sławy chirurg polski". Prezentuje ona dokumenty, fotografie, publikacje i prace naukowe związane z życiem i działalnością Dra Ludwika Rydygiera - okres nauki w Gimnazjum Chełmińskim w latach 1861-1869, okres studiów w Gryfii, i działalności naukowej w Jenie w latach 1869-1878. Bogato udokumentowany jest okres sukcesów w klinice chełmińskiej w latach 1878-1887. Właśnie tu przeprowadził dr Rydygier słynną operację zespolenia żołądka z dwunastnicą u pacjenta z nowotworem (1880). Drugim wielkim sukcesem była operacja resekcji żołądka u osoby z chorobą wrzodową, przeprowadzona w dniu 21 listopada 1881 r. Kolejny etap w życiu Ludwika Rydygiera to lata pobytu i działalności w Krakowie i we Lwowie (1888 - 1920). Ekspozycje uzupełniają oryginalne naczynia i sprzęt medyczny.

Baszta Prochowa
ul. 22 Stycznia
czynna w soboty od czerwca do września w godzinach 10.30-13.00

Baszta Prochowa - można w niej obejrzeć wystawę stałą "Pradzieje Chełmna i okolic" oraz prezentowane są także zbiory etnograficzne. Do ciekawych eksponatów należą oryginalny rower drewniany wykonany w 1890 r., sanki z XIX w, i różnego rodzaju przedmioty użytkowe. Zbiory archeologiczne obejmują głównie narzędzia neolityczne, naczynia pochodzące z obronnej osady kultury łużyckiej w Gzinie oraz ceramikę i przedmioty codziennego użytku z wczesnośredniowiecznego zespołu osadniczego w Kałdusie. Z basztą tą jest związana ciekawa legenda o Duchu Bernarda Szumborskiego. Duch Bernarda, pokutujący na poddaszu Baszty Prochowej posiada swoje rzeczywiste, dziejowe uzasadnienie, współistniejąc ongiś w średniowieczu z ciałem znanego rycerza morawskiego, który zasłynął głównie jako wybitny dowódca zaciężnych zakonu krzyżackiego w okresie wojny trzynastoletniej.